Aug 29, 2012

22 / 52 HDR? No Thanks!



Στην προσπάθειά μας να αποθανατίσουμε την τέλεια εικόνα και να παρουσιάσουμε ένα άκρως ρεαλιστικό κατά την οπτική μας γωνία αποτέλεσμα, χρησιμοποιούμε διάφορα μέσα. Τεχνητούς φωτισμούς, ανακλαστήρες, πολύπλοκες επεξεργασίες στα προγράμματα όπως το Photoshop ή το Photomatix κτλ. Και όλα αυτά επειδή η φωτογραφική μηχανή πιάνει την εικόνα αλλά δεν έχει έναν εγκέφαλο καβάντζα να επεξεργάζεται αυτό που βλέπει και να το συμπληρώνει με πληροφορίες που ιεωρεί ότι τεριάζουν στην εικόνα που έχουμε μπροστά μας. Αυτό βοηθάει στο να αντιληφθούμε τρισδιάστατα τον κόσμο (σε αυτό βοηθά εννοείται και το γεγονός ότι έχουμε 2 μάτια) αλλά και να προσαρμοστούμε σε διαφορετικές θερμοκρασίες φωτός αλλά και διαφορετικές "φωτομετρήσεις".



Η φωτογραφική μηχανή χρησιμοποιεί διάφορους τύπους φωτομέτρησης και στον καθένα βγάζει έναν μέσο όρο ανάλογα με το ποιες μεταβλητές θεωρούνται σημαντικότερες οπότε δέχονται και τον ανάλογο συντελεστή. Είναι μία αλγοριθμική διαδικασία που ταιριάζει απόλυτα σε ένα υπολογιστικό σύστημα. Από την άλλη ο άνθρωπος μπορεί, με τη βοήθεια του εγκεφάλου να διαχειριστεί πιο πολύπλοκες διαδικασίες με απλούστερου τρόπους. Ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τα μάτια για να συλλέξει πληροφορίες από όλο το κάδρο με μία διαδικασία  που δεν αντιλαμβανόμαστε στην πράξη.  


Πχ.  Όταν βρισκόμαστε σε κάποια έκθεση ζωγραφικής η φωτογραφίας και παρατηρούμε ένα έργο αναρτημένο μπροστα μάς τα μάτια μας σαρώνουν άτακτα όλη την εικόνα με σκοπό να συλλεγκτούν δεδομένα ώστε ο εγκέφαλος να συμπληρώσει στο Puzzle και να το επεξεργαστεί και ανάλογα με τα βιώματα του κάθε ατόμου να προκαλέσει τα ανάλογα συναισθήματα. Εκείνη τη στιγμή τα μάτια μας κινούνται σε πιο αργού ρυθμούς και μπορούμε να τα ελέγξουμε πλήρως για να επικεντρωθούμε στα σημεία που θέλουμε έχοντας ήδη νιώσει τα συναισθήματα που προκλείθηκαν απο την παραπάνω λειτουργία του εγκεφάλου. 

Επιστρέφουμε στην πραγματική τρισδιάστατη εικόνα. Τα μάτια μας λειτουργούν με τον ανάλογο τρόπο όταν απολαμβάνουμε ένα τοπίο, απλά λόγω της τεράστιας ποσότητας πληροφορίας η διαδικασία γίνεται πιο αργά και έχουμε μεγαλύτερο έλεγχο των ματιών μας από την αρχή. Όμως και πάλι ο εγκέφαλος είναι αυτός που θα συνθέσει την εικόνα για επεξεργασία. Μαζεύει τα κομμάτια, τα βάζει στην σειρά και συμπληρώνει με φως. Λόγω βιωμάτων και εμπειρίας γνωρίζει τις προϋποθέσεις πρέπει να ισχύουν ώστε να δούμε όλο το τοπίο ακόμη και κόντρα στον ήλιο. Φωτίζει "Τεχνητά" τις σκοτεινές περιοχές και σκουραίνουν τις φωτεινές ώστε να έχουμε μία εικόνα που είναι τέλεια για αποθήκευση ή περαιτέρω επεξεργασία. Ο τρόπος αυτός λειτουργίας είναι καθιερωμένος στην φύση και αποτελεί μία διεργασία που εξελίχθηκε για πολλά εκατομμύρια χρόνια. Αν και από τη στιγμή που ο άνθρωπος επέλεξε να κατοικεί σε αστικό περιβάλλον, τα πρότυπα που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος έχουν μερικώς αλλάξει.

Και συνεχίζουμε. Η φωτογραφική μηχανή δεν λειτουργεί τόσο πολύπλοκα. Αντιλαμβάνεται μονόπλευρα το φως και επιλέγει τι θα υπερφωτίσει και τι θα υποφωτίσει σύμφωνα με τους αλγόριθμους. Κάπως έτσι λειτουργεί και το αναλογικό φωτόμετρο. Υπολογίζει το φως σε συγκεκριμένα σημεία του θέματος ενώ τα υπόλοιπα τα αφήνει στην κρίση του φωτογράφου. Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει όσον αφορά και την ισορροπία λευκού. Εκεί η φωτογραφική μηχανή έχει έναν τρόπο να υπολογίσει βάσει προτύπων την κατάλληλη ισορροπία αλλά υστερεί στην περίπτωση που έχουμε διαφορετικούς φωτισμούς. Το αφήνει και αυτό στην κρίση του φωτογράφου.. 

Αν και η ισορροπία λευκού δεν θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο, πρέπει να αναφερθεί ότι ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τις διαφορές στην θερμοκρασία του φωτός βάσει εμπειρίας και μπορεί να διαχειριστεί διαφορετικές συνθήκες ταυτόχρονα με τον τρόπου που περιγράψαμε παραπάνω. Αξίζει να σημειωθεί ότι όπως τα μάτια πολλές φορές αντιμετωπίζουν διαφορετικά προβλήματα όρασης το ένα από το άλλο, ή το ίδιο πρόβλημα σε διαφορετικό βαθμό, έτσι ακριβώς διαχειρίζονται και την ισορροπία λευκού. Αν και δεν γίνεται καμία επεξεργασία στο μάτι, ο φακός του ματιού μπορεί να μπλοκάρει τα πιο ψυχρά χρώματα και να επιτρέπει περισσότερο τα ζεστά ή και αντίστροφα. Με αποτέλεσμα πολλές φορές το ένα μάτι να βλέπει πιο ζεστά και το άλλο πιο ψυχρά. Ο εγκέφαλος όμως δεν επιτρέπει αποκλίσεις και μας δίνει μία ενιαία εικόνα με τις ίδιες "ρυθμίσεις". 

Στην αναλογική φωτογραφία υπάρχει τρόπος να εμφανίσουμε μία εικόνα με διαφορετικές ρυθμίσεις φωτισμού σε κάποια σημεία της, αν και στην ουσία αυτή η διαδικασία γίνεται μετά την εμφάνιση στην διαδικασία της εκτύπωσης. Αυτό γίνεται φωτίζοντας περισσότερη ή λιγότερη ώρα τα σημεία που θέλουμε (Αν τα θυμάμαι καλά). Στην ψηφιακή φωτογραφία τα πράγματα γίνονται πιο απλά. Έχουμε τα RAW αρχεία, τα οποία αποθανατίζουν την εικόνα σε μία ουδέτερη κατάσταση και απλως περνάνε τις ανάλογες ρυθμήσεις από πάνω. Μας δίνουν έτσι περισσότερη πληροφορία για να επεξεργαστούμε και να φέρουμε την εικόνα στα επίπεδα που θέλουμε. Η επεξεργασία των RAW αρχείων μέσα από τα ανάλογα προγράμματα ήταν μεγάλη βοήθεια με εξεραιτικά αποτελέσματα αλλά δεν μπορούσαν πάντα να φτάσουν ακριβώς σε αυτό που θέλαμε. 

Κι εδώ μπαίνει το HDR.

Η λογική απλή, 3 ή περισσότερες λήψεις, συνήθως με 1 stop διαφορά προς τα πάνω αλλά και προς τα κάτω. Αυτό χρησιμεύει ώστε να πάρουμε πληροφορίες από όλη τη γκάμα των τόνων του κάδρου. Στις σκοτεινές λήψεις στόχος μας είναι οι φωτεινές περιοχές, ώστε να μην έχουμε καμένη πληροφορία και στις φωτεινές λήψεις οι σκοτεινές περιοχές, φιγούρες, σκιές κτλ με σκοπό να αποφύγουμε το απόλυτο μαύρο. Έπειτα όλες αυτές οι λήψεις ή όποιες θεωρούμε απαραίτητες τοποθετούνται ψηφιακά η μία πάνω στην άλλη και συνδυάζονται οι πληροφορίες τους. Το αποτέλεσμα ποικίλει ανάλογα με το πρόγραμμα που χρησιμοποιούμε και ποιες λήψεις θεωρούμαι πιο σημαντικές. Το HDR merging γίνεται είτε με προγράμματα γενικότερης επεξεργασίας εικόνων είτε με αποκλειστικα προγράμματα για αυτή τη δουλειά, τα οποία όμως πολλές φορές προσφέρουν και κάποια έτοιμα presets με χρωματικά πρότυπα για ένα πιο artistic και λιγότερο ρεαλιστικό αποτέλεσμα. Βέβαια με την σωστή χρήση η τελική εικόνα μπορεί να είναι φανταστικά ρεαλιστική για το μάτι και σίγουρα πολύ ενδιαφέρουσα.

Τα κατά του HDR είναι το μέγεθος των αρχείων, η επιβάρυνση των περισσότερων συστημάτων λόγω του ότι πρόκειτια για βαριά διεργασία αλλά και πολλές φορές η πολυπλοκότητα τους, παραπλανεί τον χρήστη και υπερβάλει στην επεξεργασία ειδικά όταν πρόκειται για πρόγραμμα με έξτρα χρωματικά πρότυπα.

Η εξέλιξη των RAW αρχείων ή μάλλον η εξέλιξη του τρόπου επεξεργασίας της πληροφορίας που περιλαμβάνει ένα τέτοιο αρχείο μας δίνει πάρα πολλές δυνατότητες που ίσως οδηγήσει (κατά τη γνώμη μου πάντα) σε μερική εγκατάλειψη του HDR όσον αφορά την επιδίωξη ρεαλισστικού κυρίως αποτελέσματος. Άμεση επεξεργασία πάνω στο ίδιο αρχείο χωρίς να κινδυνεύει να αλλαχτεί οριστικά κατά λάθος καθώς όπως ανέφερα οποιαδήποτε αλλαγή την περνάει από πάνω και σίγουρα καλύτερη ποιότητα διότι χρησιμοποιούμε ένα μόνο αρχείο και όχι περισσότερα τα οποία μπορεί πολλές φορές να προκαλέσουν θόρυβο ή κάποια από αυτα να μην ήταν τόσο σταθερα κατα τη λήψη και να υπάρχοθν διαφοροποιήσεις και διαθλάσεις. 

Προσωπικά φωτογραφίζω πάντα σε RAW αρχεία και η διαδικασία επξεργασίας πήγαινε ως εξής:
Άνοιγμα του RAW αρχείου στο Adobe Camera RAW
Διορθώσεις ισορροπίας λευκού και φωτεινότητας αν χρειαζόταν ίσως λίγο Contrast και Clarity και μετά επεξεργασία στο Photoshop για croping, ευθυγράμηση, sharpening, και ίσως διόρθωση χρώματος. Αυτά όταν επρόκειτο για ένα αρχείο. Όταν μιλάμε για HDR, το μόνο που ίσως χρειαζόταν ήταν  ισσοροπία λευκού στο Camera RAW για κάθε αρχείο (τις ίδιες ρυθμίσεις εννοείται). Μετά κάποιο HDR πρόγραμμα και κάποιες φορές ίσως Photoshop, αν και εξαρτιόταν από τις απαιτήσεις της κάθε εικόνας.

Κάποια στιγμή όμως ανακάλυψα το Adobe Camera RAW 7.1. Ιδιαίτερα εξελιγμένη έκδοση σε σχέση με το ver. 5.x που χρησιμοποιούσα και παρατήρησα τεράστιες αλλαγές. Ήταν η πρώτη φορά που έψαξα να βρω επεξηγηματικά βίντεο για τις δυνατότητές του και όχι tutorials για το πως να περάσουμε συγκεκριμένες ρυθμίσεις σε μία φωτογραφία. Με την σωστή επεξεργασία το αποτέλεσμα μπορεί να είναι HDR-like ρεαλιστικού χαρακτήρα, πολύ κοντά στην πραγματική εικόνα που παρατηρούσαμε όταν τραβήξαμε την φωτογραφία. Προσφέρει την δυνατότητα ελέγχου της έκθεσης αλλά και φωτεινότητας στις Σκιές, στα highlights, στα άσπρα, στα μαύρα ενώ φυσικά μπορούμε να πειράξουμε τα contrast, clarity, vibrance, saturation.  Επίσης προσφέρει λειτουργίες για να επαναφέρει περισσότερη πληροφορία από καμμένα highlights σε σχέση με παλιότερες εκδόσεις. Ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που ποτέ δεν είχα χρησιμοποιήσει στο Camera RAW είναι το HSL (Hue, Saturation, Luminance). Συνήθως προτιμούσα να πειράξω αυτές τις ιδιότητες μέσα στο Photoshop αλλά  κατά τη γνώμη μου το αποτέλεσμα είναι πιο ρεαλιστικό όταν τα χρησιμοποιείς στο "πηγαίο" αρχείο.

Το Camera RAW 7.x είναι πιθανότατα ένα βήμα πιο κοντά (ίσως και περισσότερα) στο τρόπο που αντιλαμβανόμαστε εμείς οι ίδιοι τις εικόνες με την βοήθεια του εγκεφάλου. Άλλωστε είναι θέμα χρόνο να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. 
Και σε μία στρεβλή μελλοντική πραγματικότητα μπορεί να συνεχίζουμε να φωτογραφίζουμε με μηχανές αλλά ο εγκέφαλός μας να δίνει τις εντολές για το πως ήταν η ρεαλιστική εικόνα που παρατηρούσαμε. Ίσως και να μην χρειάζεται να φωτογραφίζουμε και ότι βλέπουμε να τυπώνεται ακριβώς όπως είναι στην πραγματικότητα ή με την επεξεργασία που σκεφτόμαστε..


Παραθέτω το αρχικό αρχείο για σύγκριση με την τελική φωτογραφία που βρίσκεται στην κορυφή του post. Η επεξεργασία έγινε με το Camera RAW, ενώ στο Photoshop χρησιμοποιήθηκε μάσκα για να φωτιστεί η καρίνα του πλοίου και τεχνική sharpening.

Πηγαίο αρχείο

1 comment:

  1. Αν θελεις να το δουλεψεις μόνο με lightroom μπορείς να φτάσεις σε αντίστοιχα αποτελέσματα;
    Παρόλο που δεν έχει μάσκες τo graduated filters και τo adjustment brush βοηθάνε αρκετά.

    Αλλα δεν έχω δουλεψει καθόλου το camera raw για να μπορω να τα συγκρίνω τα δύο αποτελέσματα. Έχεις κάνει κάθόλου δοκιμές με lightroom;

    ReplyDelete